เป็นอุทยานแห่งชาติที่มีการประกาศจัดตั้งเมื่อ พ.ศ.2539มีพื้นที่ทั้งหมด 371,250 ไร่ หรือ 594 ตารางกิโลเมตร สภาพพื้นที่และขอบเขตของอุทยานมีลักษณะเป็นแนวยาวจากทิศตะวันตกติดกับเขตอุทยานแห่งชาติปางสีดาไปจรดทิศตะวันออกประเทศกัมพูชา ทิศเหนือติดกับอุทยานแห่งชาติทับลานและเขตจังหวัดบุรีรัมย์ ทิศใต้อยู่ในเขตอำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้วซึ่งเป็นที่ตั้งของที่ทำการอุทยานฯ

ลักษณะภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ราบโอบล้อมด้วยขุนเขา เทือกเขาสำคัญของอุทยานฯ คือ เทือกเขาบรรทัดที่ทอดยาวไปทางทิศตะวันออก เป็นกำแพงธรรมชาติกั้นเขตแดนระหว่างไทยกับกัมพูชาบริเวณไหล่เขาเป็นพื้นราบ มีพรรณไม้ขึ้นอย่างหนาแน่น สภาพป่าอุดมสมบูรณ์ เป็นป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง และป่าเต็งรัง เป็นแหล่งต้น กำเนิดของลำห้วยหลายสาย เช่น ลำสะโตน ห้วยซับกระโดนและลำนางรอง

 เป็นถิ่นที่อยู่ของสัตว์ป่าหลายชนิด เช่น กระทิง หมูป่า เก้ง กวาง กระจง หมี เสือป่า เสือไฟ วัวแดง หมาใน แมวป่า ช้าง เม่น พังพอน เป็นต้น และยังมีนกพันธุ์ต่าง ๆ อาศัยอยู่กว่า 300 ชนิด เช่น นกพญาไฟ นกขุนแผน นกหัวขวาน นกแขวก นกเขาเขียว นกกางเขนดง ไก่ป่า ไก่ฟ้า เหยี่ยว จุดเด่นของอุทยานนี้อยู่ที่มีเส้นทางศึกษาธรรมชาติไว้รองรับนักท่องเที่ยวหลายเส้นทาง เหมาะเป็นอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่ชอบดูนก ดูผีเสื้อ ศึกษาพรรณไม้และสัตว์ป่า ในเส้นทางศึกษาธรรมชาติ นอกจากจะมีโป่งสัตว์ น้ำซับ จุดชมวิว ตลอดเส้นทางเดินจะพบนกนานาชนิดและความงามของป่าสองข้างทาง สามารถเห็นทิวทัศน์เบื้องล่างที่งดงามแล้ว ยังมีโป่งยุบที่มีลักษณะคล้ายละลุ และแพะเมืองผีแต่ขนาดเล็กกว่า มีบริเวณกว้าง 40 ตารางเมตรให้ได้แวะชมอีกด้วย

สถานที่น่าสนใจภายในอุทยานฯ
จุดชมวิวบนเทือกเขาพนมดงรัก ซึ่งจะมองเห็นเทือกเขาพรานนุช และเทือกเขาสะแกกรอง ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 3 กิโลเมตร

ลานกระเจียว เป็นลานหินที่มีดอกกระเจียวขึ้นอย่างสวยงามและมีสภาพป่าที่อุดมสมบูรณ์
ช่องโอบก เป็นจุดชมทิวทัศน์สุดเขตแดนสยาม จากจุดนี้จะมองเห็นป่าที่อุดมสมบูรณ์และหมู่บ้านของกัมพูชา การเดินทาง ใช้ทางหลวงหมายเลข 2121 และมาแยกที่ถนนสายโท 1

ศาลมีอักษรเขียนลงแผ่นดินแปรลายพระราชหัตถ์ อยู่บนทางหลวงหมายเลข 3068 นักท่องเที่ยวส่วนใหญ่นิยมแวะมาสักการะและชมทิวทัศน์

เขายักษ์ เป็นภาพแกะสลักโบราณรูปฤาษีแกะสลัก บนก้อนหินขนาดใหญ่ ตั้งอยู่บริเวณทางเข้าอุทยานฯ กิโลเมตรที่ 5
ลานหินตัด มีร่องรอยการตัดหินเพื่อนำไปสร้างปราสาทและมีลักษณะทางธรรมชาติที่สวยงาม ใช้ทางหลวงหมายเลข 2121 และเดินตามถนนสายตรี 4

การเดินทางรถยนต์ ไปตามทางหลวงหมายเลข 33 ผ่านตัวจังหวัดสระแก้ว อำเภอวัฒนานคร เมื่อถึงอำเภออรัญประเทศให้เลี้ยวซ้ายเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 348 ประมาณหลักกิโลเมตรที่ 76 เลยจากอำเภอตาพระยามาประมาณ 27 กิโลเมตร จะเห็นทางเข้าที่ทำการฯ เป็นทางลูกรังอัดแน่นเข้าไปประมาณ 13 กิโลเมตร ถึงที่ทำการอุทยานฯ

รถโดยสารประจำทาง จากอรัญประเทศนั่งรถโดยสารสายอรัญประเทศ-บุรีรัมย์ ใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง ลงรถที่วัดเขาช่องตะโก ซึ่งอยู่ตรงข้ามที่ทำการอุทยานฯ

ค่าธรรมเนียมในการเข้าอุทยานฯ ผู้ใหญ่ 20 บาท เด็ก 10 บาท จักรยาน 10 บาท จักรยานยนต์ 20 บาท รถสี่ล้อ 30 บาทและรถหกล้อ 100 บาท ผู้ที่ต้องการพักค้างคืน ทางอุทยานฯ มีบ้านพักและสถานที่กางเต็นท์ ผู้มาพักต้องนำเครื่องนอนและเต็นท์มาเองและจะต้องเตรียมอาหารมาด้วย ทางอุทยานฯ มีที่ประกอบอาหารและโรงอาหารขนาดเล็กไว้บริการ

ผู้สนใจศึกษาธรรมชาติติดต่อที่อุทยานแห่งชาติตาพระยา ตู้ ป.ณ.9 อำเภอโนนดินแดง จังหวัดบุรีรัมย์ โทร. 0 3749 8002, 08 1723 5663, 08 9095 4438 หรือ กรมอุทยานแห่งชาติฯ โทร. 0 2562 0760 www.dnp.go.th